Անահիտ Բաղդասարյանի
Յոլյանների ընտանիքն ավելի քան 23 տարի վագոն-տնակում է բնակվում: Տարիներ շարունակ տնակը գտնվել է Գորիս քաղաքի Մաշտոցի 151 հասցեում, սակայն նույն վայրում 2012թ.-ի հուլիսին սոցիալական տուն էր կառուցվելու եւ այն տեղափոխեցին: Հասցեն մնաց նույնը, բայց մի քանի անգամ այս ու այնտեղ տեղափոխելուց հետո ընտանիքը վերջնականապես տեղավորվեց սոցիալական տնից մոտ հարյուր մետր ներքեւ ու արդեն հինգ ամիս է այստեղ են:
Շվեյցարական զարգացման եւ համագործակցության գործակալության՝ ՀՀ կառավարման համաֆինանսավորմամբ իրականացրած «Սոցիալական տուն՝ աջակից պայմաններով» ծրագրի շրջանակներում կառուցված այս եռահարկ շենքը նախատեսված էր սոցիալապես անապահով, վագոն-տնակներում բնակվող ընտանիքների համար, սակայն այս ընտանիքին այդպես էլ բնակարան չհասավ:«Մենք ավելի լավ վիճակում չէինք գտնվում, քան ստացողները: Ամբողջ կյանքում տուն ստանալու հույսով էինք ապրում, բայց մեզ չհասավ,- հուսալքված պատմում է Գայանե Յոլյանը,- սոցիալական շենքում տներ կան, որոնց դռները փակ են ստացած օրվանից, եթե, իրոք, կարիքավոր են, խի՞ չեն մնում: Նրանց կողքին մենք էլ անտուն, չգիտենք, թե ում դիմենք: Քաղաքապետին դիմում եմ, ասում ա` գնա քո ուժերով կառուցի: 15,600 դրամ թոշակով ես ի՞նչ կարող եմ անել»:
Ընտանիքի միակ եկամուտը ամուսնու հաշմանդամության թոշակն է, ով ճառագայթվել է Չերնոբիլի ատոմակայանի պայթյունից, աշխատանքի ընթացքում: «Երրորդ կարգ են տվել հերիք չի, այս տարի էլ ուզում էին էդ թոշակից էլ կտրել,- ասում է Գայանեն ու թվարկում ամուսնու մյուս հիվանդությունները,- ողնաշարի վրա էլ գրիժա ունի, սիրտն էլ լավ չի … էս խոնավության մեջ հազար մի հիվանդություն ենք ձեռք բերել»: Տան աշխատողը Գայանեն է եղել, նա էլ թթի ծառից ընկել ու ողնաշարն է ջարդել. մոտ մի տարի է անկողնային պառկած էր, մի քանի օր է, ինչ ոտքի է կանգնել:
Գայանեն երկու աղջիկ ունի: Նրանցից մեծը՝ Սոնան, ամուսնացել ու հիմա գտնվում է Ռուսաստանի Դաշնության Ստավրոպոլ քաղաքում, սակայն իր երկու աղջիկների հետ գրանցված է նույն վագոն-տնակում, որի պատճառով, Յոլյանները զրկված են նաեւ սոցիալական նպաստից:
Նրանք զրկված են նաեւ հոսանքից: Գայանեն ավելի շատ անհանգստանում է իր ուսանողուհի աղջկա համար, ով մոմի լույսի տակ է սովորում դասերը: Այս ընտանիքը նաեւ ջուր չունի, հարեւանի տնից են խմելու ջուր բերում, իսկ լվացք անելն ու լողանալը՝ բարեկամի տանը: «Մոտ 100 հազար դրամի պարտք ունենք, ասում են` պիտի գոնե կեսը վճարեք, որ վերեւի թաղից մի 80 մետր խողովակ քաշեն, ջուրը բերեն, մեզ հասցնեն»,- պատմում է Գայանեն` ոչ մի լուծում չակնկալելով:Տեղափոխությունների ընթացքում ջարդվել են նաեւ ոչ այնքան բարոք վիճակում գտնվող տնակի պատուհանները, իսկ առաստաղը՝ կախվել է: Գայանեի խոսքով բախտները բերել է, որ արեւոտ եղանակին ենք այցելել իրենց, թե չէ անհարմար վիճակում կհայտնվեինք: «Մի կաթ անձրեւ ա գալիս, սաղ տան մեջ ա: Ինչքան աման ունենք, գետնին շարում ենք, որ տունը ջրով չլցվի: Պատուհաններն էլ ցելաֆոնով փակել ենք, որ ցրտից չսառենք»,- ջարդված պատուհաններն ու կախված առաստաղը ցույց տալով՝ ասում է Գայանեն:
Կացարանը չունի նույնիսկ կոմունալ պայմաններ: Կոյուղին անցնում է կացարանի կողքով, բայց վագոն-տնակի անմիջապես կողքին անսարք վիճակում կանգնած վերամբարձ կռունկն ամեն կերպ խանգարում է զուգարան կառուցելուն: Գայանեն ասում է, որ բազմիցս դիմել է մեքենայի տիրոջը, բայց վերջինս պատճառաբանել է, որ հնարավորություն չունի այն տեղափոխելու: Նա նույնիսկ այս հարցով է քաղաքապետարան դիմել, բայց ապարդյուն: «5 հազար դրամ են տվել, թե գնա կռանը քաշի, բայց ինձնից լավ գիտեն, որ տեղափոխելու համար ամենաքիչը 10 հազար դրամ կուզեն»:
«Սա կյանք չի է, զոռով գոյատեւել ա. էնքա~ն հացի պարտք ունեմ…»,- ասաց Գայանեն ու ձեռքը թափ տալով մտավ տուն: