«Մարդկանց թվում է, թե կենդանիները ոչինչ չեն հասկանում, բայց ամեն ինչ զգում ու հասկանում են»,- ասում է Վարսենիկը և ցույց տալով գոմում կապած ցուլերից ամենախոշորին՝ ավելացնում․ «Այ էն ցուլիկը, երբ մի չարություն է անում՝ մոտ եմ գնում, չեմ խփում, բայց հասկանում է, որ մի բան այն չի արել ու հետ է քաշվում»։
Վարսենիկը Սյունիքի մարզի Խնձորեսկ գյուղում է ապրում, հայրը Խորհրդային Միության սոցիալիստական աշխատանքի հերոս էր։ Հոր մահից հետո ինքն է տնօրինում ընտանիքի բիզնեսը՝ անասնապահական ֆերման։ «Հորս կենդանության օրոք էլ միշտ նրա հետ ֆերմա էի գալիս։ Նրանից սովորել եմ, թե ինչպես պետք է վարվել կենդանիների հետ , խնամել, կերակրել, մնացածն էլ աշխատանքի մեջ եմ սովորել»,- ասում է երիտասարդ աղջիկը։ Խոստովանում է, որ աշխատանքը ծանր է, ֆիզիկական գործերում տնեցիներն էլ են օգնում, բայց հիմնականում ինքն է անում։ Վարսենիկը մասնագիտությամբ հոգեբան է, ավարտել է Խ․Աբովյանի անվան մանկավարժական համալսարանի հոգեբանության ֆակուլտետը հիմա էլ սովորում է Ագրարային համալսարանում՝ անասնաբույժի մասնագիտություն։
«Չեմ հիշում ինչի մասին եմ երազել, բայց հաստատ երբևէ չեմ մտածել ֆերմեր դառնալու մասին, ուղղակի հանգամանքների բերումով էդպես ստացվեց»,–ասում է Վարսենիկը և ավելացնում, որ իր աշխատանքի առավելությունն այն է, որ ինքը, որպես կին ֆերմեր՝ եզակի է Գորիսի տարածաշրջանում։ Արդեն 6-7 տարի է, ինչ նա զբաղվում է ֆերմերային տնտեսությամբ․ֆերմայում 120 գլուխ խոշոր եղջերավոր անասուն կա։
Անասնագոմը, որը գյուղից մի քանի կիլոմետր հեռավորության վրա է, երկու տարի է, ինչ գնել են։ Մտադիր է ավելացնել անասունների գլխաքանակը և ֆերմային կից կաթնամթերքի վերամշակման արտադրամաս հիմնադրել։ Մսի ու կաթի իրացման խնդիր, ինչպես ինքն է նշում՝ չկա, կաթը հանձնում է պանիր արտադրող ձեռնարկություններին, իսկ միսը՝ մսի վաճառքով զբաղվողներն են տանում։ Պատերազմից հետո դժվարությունները շատացել են։ Արոտավայրերի, անասնակերի լուրջ խնդիր կա, անասնակերը թանկացել է, իսկ կաթնամթերքի ու մսի գինն անփոփոխ մնացել։ Ֆերմերի խոսքով, եթե իրավիճակը չփոխվի, հնարավոր է՝ մարդիկ այլևս չցանկանան անասնապահությամբ զբաղվել։
Երկու տարի առաջ ընտանեկան այլ բիզնես ունեին՝ պահածոների արտադրությամբ էին զբաղվում՝ մուրաբաներ, կոմպոտներ, թթուներ պատրաստում, արտահանում էին Ռուսաստան։ Վարսենիկի խոսքով՝ պլանավորել էին արտահանման ծավալները մեծացնել նաև այլ երկրներում, սակայն սկզբից համավարակը, հետո էլ՝ պատերազմը, պլանները կիսատ թողեցին։
Արդեն երեք տարի է, ինչ ղեկավարում է Խնձորեսկի «ՔԱՐԴ Ագրոսերվիս» գյուղատնտեսական և անասնաբուժական կենտրոնը․ այն զբաղվում է գյուղատնտեսական ապրանքների առևտրով, տեխնիկական աջակցություն է տրամադրում, խորհրդատվական ծառայություններ։ Կենտրոնն այժմ դարձել է «ՔԱՐԴ Ագրոկրեդիտ», այսինքն վարկային ուղղվածություն ունի։ Կենտրոնում անասնակերը ներմուծվում է Վրաստանից, սակայն ղեկավարի խոսքով՝ թեև այն որակապես բարձր է, սակայն ոչ բոլոր գյուղացիական տնտեսությունների համար է հասանելի, և հիմնականում ձեռք են բերում խոզերի մսատվությունը բարձրացնելու համար։
Օրական 14-16 ժամ աշխատում է Վարսենիկը, ազատ ժամանակ է ունենում՝ սիրում է խոհանոցում համեղ մի բան պատրաստել և ինչպես ինքն է ասում՝ կարոտում է այդ օրերը։ «Կարուձևով էլ եմ սիրում զբաղվել, տորթերի, ծաղիկների ձևավորմամբ ու առհասարակ, ինչով կարողանում՝ զբաղվում եմ, բայց ծանրաբեռնվածությանս պատճառով՝ նախասիրություններս հետին պլան են մղվել»։ Ասում է նաև, որ միակ երազանքն այն է, որ այլևս պատերազմ չլինի։
Սույն հոդվածը հրապարակվել է ԵՄ ֆինանսական աջակցությամբ: Հոդվածը արտացոլում է հեղինակի կարծիքը և պարտադիր չէ, որ արտացոլի ԵՄ տեսակետը։
